ANALYSE: Wat maakt de Giro d'Italia van Mads Pedersen zo uitzonderlijk?

Vijf etappes onderweg in de Giro d’Italia en Mads Pedersen is bezig de grenzen van wat een klassiekerrenner kan bereiken in een Grote Ronde volledig te herschrijven. Met drie ritzeges in de eerste vijf dagen, waaronder de indrukwekkende finish bergop in etappe 5, toont de Deen van Lidl-Trek zich ongenaakbaar.

Met de roze trui stevig om de schouders en de benen in absolute topvorm, beleeft Pedersen een van de meest explosieve starts van een Grote Ronde in jaren. En met nog zestien etappes voor de boeg, lijkt de vraag niet langer óf hij de paarse trui wint, maar hoeveel etappes hij nog kan toevoegen aan zijn indrukwekkende zegereeks. Hoe ver kan deze onstuitbare Pedersen nog reiken?

Etappe 5 was allesbehalve een traditionele sprintetappe. UAE Team Emirates - XRG legde een moordend tempo op, waardoor het peloton na de slotklim volledig uiteen werd gerukt. Grote namen als Wout van Aert en Antonio Tiberi moesten passen, maar op het vlakke stuk richting de meet hergroepeerde het peloton zich grotendeels. De vroege vlucht met Mattia Bais en Lorenzo Milesi werd met nog 13 kilometer te gaan gegrepen, en de aanloop naar de finish werd chaotisch.

Van Aert viel volledig terug op iets meer dan vier kilometer van de streep – een pijnlijk bewijs van zijn eigen woorden vooraf: hij voelde zich niet top. De afwezigheid van een traditionele 3 km-zone voor de klassementsrenners voegde extra zenuwen toe. Op 2 kilometer van het einde nam Primoz Roglic het heft in eigen handen en schoof naar voren.

Even leek het alsof Pedersen zijn limiet had bereikt. De benen leken leeg, de hellende aankomst net iets te veel. Maar bij het ingaan van de slotkilometer zat hij plots weer in het wiel van ploegmaat Mathias Vacek – ideaal gepositioneerd voor de eindsprint. Daarin hield hij stand tegen de late aanvallen van Edoardo Zambanini en Tom Pidcock, waarmee hij zijn derde ritzege veiligstelde.

Eerder had hij al sprintzeges geboekt in etappes 1 en 3, maar met deze overwinning bewijst Pedersen dat hij veel meer is dan alleen een rappe man voor vlakke aankomsten. Met drie overwinningen evenaart hij zijn persoonlijk record in een Grote Ronde – een prestatie die hij in de Vuelta van 2022 al eens neerzette. Op zijn 29ste rijdt de voormalige wereldkampioen met een volwassenheid en rust die doet vermoeden dat het beste nog moet komen.

Het is opmerkelijk dat Pedersen überhaupt aan de start stond van deze Giro. Lidl-Trek besloot immers om Jonathan Milan, winnaar van de Maglia Ciclamino in 2023, te sparen voor de Tour. Die keuze oogt nu visionair: Pedersen is de uitgesproken favoriet voor het puntenklassement. En met nog verschillende sprintkansen én lastige etappes op zijn maat in het verschiet, rijst de vraag: hoe ver kan deze vorm hem dragen?

Het is zelfs niet ondenkbaar dat Pedersen het grootste deel van de eerste twee weken in het roze blijft rijden, tot de klassementsrenners in de derde week hun kaarten op tafel leggen.

Voegt hij daar nog twee of drie etappezeges aan toe, dan komt hij in legendarisch gezelschap. En dan is de vraag gerechtvaardigd: hoe verhoudt zo’n Giro zich tot de grootste individuele prestaties uit de geschiedenis van de Grote Rondes?

Want 2024 is ook het jaar van Tadej Pogacar, die dit voorjaar al twee van de meest dominante Grote Ronde-campagnes ooit neerzette. In deze Giro won hij zes etappes én het eindklassement met bijna tien minuten voorsprong. En alsof dat nog niet genoeg was, deed hij in de Tour exact hetzelfde: zes ritzeges, absolute dominantie over Jonas Vingegaard en Remco Evenepoel, en een onvergetelijke Giro-Tour dubbel.

Maar los van Pogacar, wie zou Pedersen kunnen evenaren met deze Giro? Om dat te ontdekken, werpen we een blik op drie van de meest iconische individuele campagnes ooit. En dan zien we waar Mads Pedersen straks misschien tussen komt te staan.

De Tour de France van 1985 is niet alleen bijzonder omdat het Bernard Hinaults vijfde eindzege was, maar ook vanwege de tegenslagen die hij op zijn weg ernaartoe overwon. Hinault, 30 jaar oud en bijna aan het eind van zijn carrière, begon als favoriet aan de wedstrijd, maar zijn Tour werd halverwege de koers bijna afgebroken door een vervelende valpartij en een ernstige bronchitis.

Na het veroveren van de gele trui in etappe 8 had Hinault de leiding over de wedstrijd in handen, maar een valpartij in etappe 14 bezorgde hem een gebroken neus. Niet lang daarna kreeg hij bronchitis, wat zijn ademhaling en energiepeil zichtbaar aantastte, het slechtst mogelijke scenario halverwege de Tour. Desondanks weigerde hij op te geven en, in klassieke Hinault-stijl, reed hij door de pijn heen.

Het belangrijkste keerpunt kwam in de bergen, waar zijn ploegmaat Greg LeMond, die sterker was op de dag, het bevel kreeg om in te houden om Hinaults voorsprong te beschermen. Het was een controversieel moment, maar de vastberadenheid van Hinault om door te zetten, ondanks blessures, ziekte en druk, blijft een van de moedigste inspanningen in de geschiedenis van de Tour.

Hij won de Tour van 1985 met iets minder dan 2 minuten voorsprong op LeMond en won daarmee zijn vijfde gele trui. Het was niet zijn meest dominante optreden, maar misschien wel zijn meest heldhaftige.

Als er één renner de standaard heeft gezet voor totale dominantie in een Grote Ronde, dan is het Eddy Merckx wel. Zijn prestatie in de Tour de France van 1969 blijft ongetwijfeld de meest complete die ooit door een renner werd neergezet in één enkele editie van een Grote Ronde. Niet alleen won hij het eindklassement met bijna 18 minuten, hij claimde ook het puntenklassement en het bergklassement, plus zes individuele etappes.

Wat Merckx' Tour van 1969 zo iconisch maakt, is het feit dat hij pas 24 jaar oud was en het zijn Tourdebuut was. Hij viel aan met de vrijheid en onverschrokkenheid van een man die zijn eigen grenzen nog niet kende. In de 17e etappe won Merckx in zijn eentje over vier beklimmingen met meer dan acht minuten voorsprong op zijn concurrenten in het klassement en veroverde hij de gele trui op de meest nadrukkelijke manier die je je maar kunt voorstellen.

Geen enkele renner heeft deze GC-punten-KOM-trio sindsdien herhaald. In een tijdperk met minder specialisatie en hogere fysieke eisen die worden gesteld aan allrounders, blijft Merckx' rit in 1969 de zuiverste belichaming van wat het betekent om de beste te zijn in elk departement. Pedersen zal die breedte niet evenaren, maar als het gaat om uitblinken binnen zijn eigen categorie, is hij op weg om iets buitengewoons te bereiken.

Als Pedersen herinnerd wil worden als de grootste sprinter in één Giro, zal hij de campagne van Mario Cipollini in 2002 moeten overtreffen. Op 35-jarige leeftijd liet Cipollini de jaren achter zich en won zes etappes, nog steeds het naoorlogse record voor een sprinter in één editie van de Giro.

Cipollini won niet alleen etappes. Hij domineerde ze. Gesteund door een Domina Vacanze team dat er volledig op gericht was om hem naar de streep te brengen, raasde hij door vlakke etappes met ongeëvenaarde snelheid en precisie. Hij won etappes in de nummers 1, 3, 9, 15, 18 en 20 en toonde daarmee zowel consistentie als standvastigheid gedurende de drie weken.

Zijn inspanningen hielpen om de rol van de sprinter in Grote Rondes opnieuw te definiëren. Niet langer alleen maar passagiers die wachten op vlakke finishes, sprinters waren nu hoofdacts. Cipollini deed niet mee voor het klassement of droeg de Maglia Rosa, maar hij animeerde de wedstrijd op zijn eigen manier en werd daarom geliefd bij de fans.

Datzelfde feest bouwt zich nu op rond Pedersen. Als hij nog drie overwinningen behaalt, wordt de vergelijking onmiskenbaar. Als hij er vier behaalt, is het misschien tijd om de recordboeken te herschrijven.

Vergeet niet dat Cipollini de man is die de meeste Girostages ooit heeft gewonnen, met maar liefst 42 overwinningen voor Alfredo Binda, 41. Hoewel het veilig is om te zeggen dat Pedersen, en de rest van het peloton, waarschijnlijk nooit aan deze aantallen zullen komen, kan de Deen zijn aantal de komende 10 dagen aanvullen, voordat de echte bergritten beginnen.

Met drie overwinningen in vijf dagen en de leiderstrui op zijn rug heeft Pedersen al het soort Giro-prestatie geleverd waar de meeste renners van dromen. Zijn veelzijdigheid heeft indruk gemaakt, hij kan winnen in sprints en ook de heuvels onderweg overleven.

Hij rijdt ook niet alleen voor etappezeges. Het feit dat hij roze draagt laat zien hoe compleet zijn campagne tot nu toe is geweest. Hoewel het waarschijnlijk is dat hij de trui in het hooggebergte zal behouden, is het mogelijk dat hij in de buurt van de top van het algemeen klassement zal blijven tot het klimmen intensiever wordt.

Het is deze bredere bijdrage aan de koers (naast de massasprints) die vergelijkingen met de groten aanwakkert. Natuurlijk blijven de zes etappes die Tadej Pogacar achter elkaar afslachtte in de Giro en Tour van 2024 van een ander niveau. De Sloveense vernietiging van GC-rivalen terwijl hij etappezeges boekt, tart elke categorisering.

Maar in de wereld van sprinters en rittenjagers staat Pedersen misschien wel op het punt van geschiedenis schrijven. Al drie overwinningen. Er komen nog meer sprintzeges. Als hij er vijf of zes haalt, met consistente hoge finishes elders, kunnen we praten over de beste Giro d'Italia door een sprinter sinds Cipollini, of ooit.

En wie weet? Met het vertrouwen van het dragen van roze en het momentum van al drie overwinningen, zou Mads Pedersen's Giro wel eens de bepalende prestatie van zijn carrière kunnen worden. Hoeveel etappezeges denk jij dat Pedersen gaat behalen? Laat het ons hieronder weten.