ANALYSE: Was de overwinning van Tadej Pogacar op het WK zijn beste prestatie ooit?

Wat zich op zondag 29 september 2024 in Zürich afspeelde, was werkelijk legendarisch. Tadej Pogacar verstevigde zijn plek in de wielergeschiedenis met een historische overwinning op het WK Wielrennen op de weg, waarmee hij voor het eerst in zijn carrière de felbegeerde regenboogtrui veroverde. En het was niet zomaar een overwinning – het was een solo-aanval op 100 kilometer van de finish, een prestatie die doet denken aan de gloriedagen van het wielrennen, toen Eddy Merckx de wegen domineerde. Deze overwinning markeert een monumentale mijlpaal in Pogacars carrière en kan worden beschouwd als zijn grootste prestatie tot nu toe.

Pogacar, die nu regerend kampioen is in bijna elke belangrijke wedstrijd waarin hij heeft deelgenomen, lijkt niet langer enkel tegen zijn rivalen te strijden, maar tegen de geschiedenis zelf. Elke pedaalslag is een nieuw hoofdstuk in een opmerkelijk verhaal. Wat zich in Zürich ontvouwde, was de kroon op wat wel eens het meest indrukwekkende seizoen in het moderne wielrennen kan zijn. En wat deze historische campagne nog indrukwekkender maakt: hij heeft nog altijd de kans om zijn seizoen te bekronen met een overwinning in de Ronde van Lombardije. Bron: CyclingUpToDate.

Met deze wereldtitel treedt Tadej Pogacar toe tot een uiterst select gezelschap, waar hij slechts twee anderen naast zich heeft: Eddy Merckx en Stephen Roche. Net als hen heeft Pogacar in hetzelfde jaar de Giro d'Italia, de Tour de France en het WK gewonnen. Deze prestatie vereist dat een renner uitblinkt in elke discipline, over verschillende terreinen, en tegen de absolute wereldtop. Wat Pogacar echter onderscheidt van Merckx en Roche, is de manier waarop hij deze overwinningen behaalde.

De basis voor zijn buitengewone seizoen in 2024 werd al veel eerder gelegd, ruim voor Zürich. Op 21 april 2024 verpletterde hij zijn concurrenten tijdens Luik-Bastenaken-Luik, waar hij met een verbazingwekkend gemak won. Die vroege triomf was een duidelijke waarschuwing voor het peloton – dit zou zijn jaar worden. Luik bleek slechts de eerste van vele grootse overwinningen die volgden.

Toen het Wereldkampioenschap naderde, was zijn aanval op 100 kilometer van de finish een heroïsche zet. Zijn rivalen, waaronder Olympisch kampioen Remco Evenepoel en titelverdediger Mathieu van der Poel, keken vol ongeloof toe. Met nog 50 kilometer te gaan werd het gat tussen Pogacar en het peloton alleen maar groter, en uiteindelijk kwam hij met een voorsprong van 30 seconden solo over de streep, een meesterlijke afsluiting van zijn historische seizoen.

De overwinning in Zürich was indrukwekkend, maar had eigenlijk niemand mogen verrassen. Pogacar had al veel eerder in het seizoen zijn fenomenale vorm laten zien. De eerste aanwijzing kwam in maart, toen hij Strade Bianche op dominante wijze won met een ongelooflijke solo-aanval van 81 kilometer. Op die dag liet hij renners als Tom Skujiņs, Maxim Van Gils en Tom Pidcock ver achter zich en finishte bijna drie minuten voor de rest van het peloton. Het was een ongekende vertoning van kracht en klasse, waarmee hij de toon zette voor wat er later in het jaar zou volgen.

Op dat moment kon niemand vermoeden dat Pogacar zou mikken op de zeldzame Giro/Tour-dubbel, een prestatie die sinds Marco Pantani in 1998 niet meer was gelukt. Na een moeilijk 2023, waarin blessures en een tweede plek in de Tour de France zijn seizoen ontsierden, vonden sommigen zijn ambities te hoog gegrepen. Hij moest herstellen van een polsoperatie na een val in Luik-Bastenaken-Luik, en zijn voorbereiding op de zomer werd flink verstoord. In de Tour de France werd hij op de Col de la Loze verslagen door Jonas Vingegaard, wat resulteerde in een teleurstellende tweede plaats in het eindklassement.

Toch was Pogacars besluit om zowel de Giro als de Tour te rijden geen uiting van overmoed, maar juist het begin van een van de grootste comebackseizoenen in de wielergeschiedenis. Met zijn vroege overwinning in Strade Bianche liet hij zijn teleurstellingen van 2023 achter zich en opende de deur naar een reeks ongeëvenaarde prestaties die volgden.

Tegen de tijd dat Pogacar in mei aan de start van de Giro d'Italia verscheen, verkeerde hij in absolute topvorm en de koers veranderde al snel in een demonstratie van zijn overwicht. Etappe na etappe liet hij zijn concurrenten achter zich, en toen hij in Rome arriveerde in het roze, had hij maar liefst zes ritzeges op zijn naam staan. Een van zijn meest indrukwekkende prestaties kwam in de koninginnenrit, etappe 15, waar hij grote namen als Nairo Quintana en Michael Storer een flinke voorsprong gunde. Met nog 14 kilometer te gaan op de slotklim ontketende Pogacar echter een explosieve aanval. In rap tempo haalde hij elke renner voor zich in, en met nog 2 kilometer te gaan, passeerde hij Quintana om vervolgens solo de etappe te winnen. Pogacar bulderde over de besneeuwde finishlijn en bevestigde opnieuw zijn ongelooflijke vorm in wat een historisch seizoen begon te worden.

Zijn prestatie in de Giro was een meesterwerk in rittenkoersen, maar in de Tour de France bewees Pogacar pas echt zijn ongeëvenaarde dominantie. Na het verlies tegen Vingegaard het jaar daarvoor, was hij vastbesloten om de gele trui terug te veroveren. Hij begon de Tour voorzichtig, maar in de tweede helft van de koers ging hij los. In etappe 15, een van de meest beklijvende ritten van de Tour, viel hij aan in de bergen en reed meer dan een minuut weg van Vingegaard, terwijl hij bijna drie minuten voorsprong nam op Remco Evenepoel. Deze rit was een perfecte illustratie van waarom Pogacar als een generatie-talent wordt beschouwd - een renner die in één aanval de hele koers op zijn kop kan zetten.

Aan het einde van de Tour had Pogacar niet alleen de gele trui teruggewonnen, maar ook zes ritzeges behaald. Hij had zowel de Giro als de Tour in één seizoen gewonnen, een prestatie die in het moderne wielrennen als bijna onmogelijk werd beschouwd. En hij deed het met een ogenschijnlijk gemak dat het bijna arrogant leek.

Ondanks de glorie van zijn overwinningen in de Giro en Tour, zou het wereldkampioenschap in Zürich wel eens het absolute hoogtepunt van Pogacars carrière kunnen zijn. In plaats van af te wachten op een sprint of een tactisch steekspel met zijn rivalen, koos hij voor een gewaagde aanval op 100 kilometer van de finish - een zet die meer deed denken aan de legendarische aanvallen van Eddy Merckx dan aan het moderne wielrennen. Het leek een riskante keuze, alsof hij te vroeg was vertrokken, maar Pogacar keek niet meer om.

Met elke pedaalslag vergrootte hij zijn voorsprong, en ondanks de inspanningen van het achtervolgende peloton, vol met de beste klimmers en tijdrijders ter wereld, kon niemand hem bijhalen. Deze rit zal nog jarenlang onderwerp van gesprek zijn, een prestatie die zijn plaats als niet alleen de beste renner van zijn generatie bevestigt, maar hem ook doet gelden als een van de groten uit de wielergeschiedenis.

Met de wereldkampioenschappen, de Giro d'Italia en de Tour de France nu op zijn naam, rijst de vraag: wat staat Tadej Pogacar nu te wachten? Hij heeft zich al in het pantheon van legendarische renners gevoegd, naast Merckx en Roche, door de drie meest prestigieuze wielertitels in één seizoen te veroveren. Toch lijkt er iets bijzonders aan Pogacar dat doet vermoeden dat zijn honger naar succes nog niet gestild is.

De Ronde van Lombardije staat nog op zijn programma, een koers die hij al drie keer eerder heeft gewonnen. Mocht hij ook deze overwinning aan zijn palmares toevoegen, dan sluit hij een seizoen af dat niet alleen historisch, maar ook ongekend in zijn omvang is. Met al 20 overwinningen in 2024, waaronder in Monumenten, Grote Rondes en nu de regenboogtrui, heeft Tadej Pogacar een seizoen neergezet dat bijna niet te evenaren is.

Het is een uitdaging om één specifieke rit aan te wijzen als de beste van Tadej Pogacar, aangezien zijn carrière al rijkelijk gevuld is met schitterende momenten. Zijn overwinning in de Tour de France van 2020, waarin hij de zege greep tijdens de afsluitende tijdrit, blijft een iconisch hoogtepunt in het moderne wielrennen. Ook zijn diverse overwinningen in Monumenten getuigen van zijn veelzijdigheid. Maar zijn overwinning op het WK in Zürich springt eruit vanwege zijn durf, zijn uitvoering en de context binnen zijn toch al indrukwekkende seizoen in 2024.

Inderdaad, deze rit zou wel eens de beste kunnen zijn die Tadej Pogacar ooit heeft gereden. Het gaat niet alleen om de overwinning zelf, maar vooral om de manier waarop hij deze veroverde: met een aanval op 100 kilometer van de finish, terwijl hij de beste renners ter wereld achter zich liet. Het was de apotheose van een seizoen dat de recordboeken heeft herschreven en ons doet afvragen: hoe veel beter kan Tadej Pogacar nog worden?