"Denk Mathieu van der Poel weg en je hebt een crisis" - Is de toekomst van het Nederlandse wielrennen in gevaar?

Nederland is synoniem met wielrennen, waar mensen op de fiets naar hun werk gaan en renners als Mathieu van der Poel wereldkampioenschappen winnen op zowel de weg, gravel en in de cyclocross. Toch zou je je kunnen afvragen of het Nederlandse wielrennen in gevaar is.

Het korte antwoord is nee, waarschijnlijk niet. Toch zijn er zorgen over een verontrustende trend die de toekomst van het competitieve wielrennen in Nederland zou kunnen bedreigen. De Nederlandse Wielerbond (KNWU) heeft een daling in deelname opgemerkt, en wielerjournalist Thijs Zonneveld heeft zijn bezorgdheid geuit over de huidige staat van het Nederlandse wielrennen.

"We maken ons wel eens zorgen over de generatie die eraan komt", zegt Joost van Wijngaarden, manager evenementen van de KNWU. "Minder mensen vragen een vergunning aan om te koersen, en slechts een klein deel van het potentiële wielertalent wordt daadwerkelijk gekoesterd."

Het aantal vergunninghouders is gedaald tot ongeveer 10.000, terwijl onderzoek aantoont dat er naar schatting 200.000 mensen in Nederland zijn die gepassioneerd fietsen. "We hebben een steeds kleiner wordende vijver om uit te vissen", legt Van Wijngaarden uit. De volgende Mathieu van der Poel of Puck Pieters zou wel eens naar andere sporten zoals roeien of hockey kunnen afglijden, simpelweg omdat wielrennen niet aantrekkelijk genoeg is gemaakt voor hen.

Thijs Zonneveld deelt deze zorgen in een interview met Wielerrevue en wijst erop dat het Nederlandse wielrennen steeds meer afhankelijk is van een handvol uitzonderlijke renners. "Kijk naar wie de punten scoren. Dat zijn maar een paar renners. Denk Mathieu van der Poel weg en dan heb je in één keer een bijna-crisis", zegt hij. De afwezigheid van Van der Poel zou het succes van de sport aanzienlijk verminderen. De Nederlander verkeerde in de afgelopen seizoenen in topvorm waarin hij de kasseiklassiekers domineerde en talrijke regenboogtruien in verschillende disciplines aan zijn legendarische palmares heeft toegevoegd.

Zonneveld waarschuwt dat deze afhankelijkheid van enkele renners, zoals Van der Poel en Marianne Vos, aantoont hoe uniek de periode van 2013 tot 2024 is geweest voor het Nederlandse wielrennen. Hij benadrukt dat er hervormingen nodig zijn, zoals het verlagen van de drempel voor deelname aan wedstrijden en het aanpakken van logistieke problemen, zoals het tekort aan politiemotoren dat het organiseren van wedstrijden in Nederland bemoeilijkt.

Ook de Nederlandse politiek bemoeilijkt de situatie volgens de analist. "Waarom moet je per se een licentie hebben om aan een bepaalde wedstrijd mee te doen? Is dat niet anders op te lossen? Kunnen we wedstrijden in de buurt makkelijker maken? Moeten we meer naar plaatselijke rondjes toe? Dat zijn allemaal vragen. Het is een groot probleem waarvoor je ook steun nodig hebt vanuit de politiek. Die is er nu simpelweg niet", concludeert hij.

"Sterker nog, de oplossing is er al, maar Den Haag weigert een handtekening te zetten. Wedstrijdorganisatoren zeggen ook met burgermotards te kunnen werken, maar daarvoor moet de wet aangepast worden, zodat zij net als in België het verkeer mogen stoppen. Dat maakt je minder afhankelijk van de politie. Dat is voor een zeer beperkt aantal koersen, maar omdat Den Haag weigert, zie je de ene na de andere wedstrijd kapotgaan."