ANALYSE | Tadej Pogacar vs Primoz Roglic: Wie is de ware vaandeldrager van Slovenië?

Slovenië, een Centraal-Europees land met iets meer dan 2 miljoen inwoners en een rijke traditie in buitensporten, vooral in wintersport, is uitgegroeid tot een supermacht in het wielrennen. Deze onverwachte opkomst is grotendeels te danken aan twee namen: Tadej Pogacar en Primoz Roglic.

In samenwerking met CiclismoAtual hebben we dit fenomeen geanalyseerd. Iets meer dan tien jaar geleden had Slovenië nauwelijks een wielerhistorie om over te spreken. Toch hebben deze twee buitengewone renners dat beeld volledig veranderd en zijn ze vandaag de dag twee van de grootste namen in de wielersport. Het is opvallend: Pogacar en Roglic, slechts twee renners, wonnen samen alle drie de Grote Rondes van 2024 — een prestatie die voor het laatst werd geëvenaard door het Verenigd Koninkrijk in 2018. Toen won Simon Yates de Vuelta, terwijl Chris Froome en Geraint Thomas van Team Sky de Giro en de Tour veroverden.

Voor die tijd zagen we zo'n dominante dubbel in 2008 met Alberto Contador (Giro en Vuelta) en Carlos Sastre (Tour) voor Spanje, en daarvoor in 1964 met Jacques Anquetil (Giro en Tour) en Raymond Poulidor (Vuelta) voor Frankrijk. Slovenië heeft echter een veel kortere wielergeschiedenis dan landen als Spanje, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk, wat de prestaties van Pogacar en Roglic des te indrukwekkender maakt.

Samen hebben Pogacar en Roglic de helft van de Grote Rondes in de afgelopen zes jaar gewonnen, zoals hieronder te zien is.

Tadej Pogacar en Primoz Roglic zijn veelzijdige renners met een indrukwekkende reputatie die verder reikt dan alleen hun prestaties in de Grote Rondes.

Pogacar blinkt vooral uit in zware eendagskoersen. Op slechts 26-jarige leeftijd heeft hij al drie van de vijf wielermonumenten op zijn naam staan (de Ronde van Vlaanderen, Luik-Bastenaken-Luik en Ronde van Lombardije), evenals een wereldtitel op de weg en meerdere overwinningen in eendaagse klassiekers. Roglic, inmiddels 34, heeft onder andere een olympische tijdrittitel, een zege in Luik-Bastenaken-Luik en bijna elke WorldTour-rittenkoers in de eerste helft van het seizoen gewonnen (met uitzondering van de Tour Down Under en de Ronde van Zwitserland).

Zo worden de verschillen tussen de twee Sloveense sterren steeds zichtbaarder:

Het blijft een lastige en misschien zelfs oneerlijke vraag om te beantwoorden. Hoewel er tussen Pogacar en Vingegaard veel mogelijkheden zijn voor directe vergelijking – ze treffen elkaar immers jaarlijks in de Tour de France – ligt dit anders bij Tadej Pogacar en Primoz Roglic.

De twee Slovenen stonden enkele keren tegenover elkaar in Grote Rondes, maar Roglic heeft vaak de pech gehad om niet alle rondes waaraan hij deelnam uit te rijden. Daarnaast begon Roglic pas later met wielrennen, hij wijdde zich in zijn jeugd vooral aan het schansspringen en werd op zijn veertiende zelfs wereldkampioen bij de junioren. Pogacar daarentegen begon op zijn negende al met wielrennen en viel voor het eerst op toen Andrej Hauptman (nu ploegleider bij UAE Team Emirates) hem opmerkte. Hauptman zag Pogacar, die met oudere jongens reed, uitgeput ogen en riep de organisatie op om hem te helpen. Tot zijn verrassing bleek Pogacar echter iedereen in te halen. Pogacar won in 2018 de Tour de l'Avenir en zette een jaar later de stap naar de profs.

In 2019 troffen de twee elkaar voor het eerst in een Grote Ronde. Roglic was op dat moment aan de top van zijn carrière en won zijn eerste van vier Vuelta's. De verrassing van de ronde was echter de jonge Pogacar, die drie etappes won en als derde eindigde, op slechts enkele seconden van wereldkampioen Alejandro Valverde. Dit was het begin van een epische rivaliteit die het wielrennen zou gaan bepalen.

Die strijd bereikte een hoogtepunt in de memorabele Tour de France van 2020, een editie die vanwege Covid-19 buiten het gebruikelijke schema werd verreden. Ondanks de uitdagingen en beperkingen, zoals een kleinere tourkaravaan, minder toeschouwers, technische aanpassingen, en strikte coronamaatregelen, waren de renners vastberaden om een show neer te zetten.

Het verhaal van deze Tour zou draaien om een duel tussen Primoz Roglic en Egan Bernal, gesteund door de twee sterkste teams in het peloton: Jumbo-Visma en INEOS. Maar naarmate de wedstrijd vorderde, mengde Tadej Pogacar zich verrassend in de strijd, ondanks dat hij tijd had verloren door een lekke band in de eerste week. Wat zijn prestatie extra indrukwekkend maakte, was dat hij het vrijwel alleen leek te doen. Zijn team, UAE Team Emirates, had belangrijke renners als Fabio Aru en Davide Formolo verloren, en kon hem nauwelijks bijstaan op cruciale momenten (al had Pogacar op de dag van zijn lekke band nog wel steun van Jan Polanc).

Toen Egan Bernal enkele etappes voor de finish moest opgeven, nam Roglic de leiding en leek hij de Tourzege binnen handbereik te hebben, totdat het ondenkbare gebeurde. In etappe 20, een tijdrit naar de beroemde Planche des Belles Filles, gaf Roglic zijn comfortabele voorsprong uit handen. "Niemand wint de Tour alleen", zei Jumbo-Visma-directeur Richard Plugge, waarmee hij het indrukwekkende teamwerk van renners als Tom Dumoulin, Tony Martin, Sepp Kuss en Wout van Aert prees. Toch leek dat precies te zijn wat Pogacar deed. Op een dag die niemand had kunnen voorspellen, zette hij een legendarische comeback neer in de voorlaatste etappe en won op 20-jarige leeftijd zijn eerste Tour de France.

Deze overwinning was een keerpunt in Pogacars carrière en katapulteerde hem naar de top van het internationale wielrennen. Voor Roglic bleef het echter een traumatische herinnering, sindsdien heeft hij de Tour de France niet meer uitgereden. Zelfs de Slovenen zelf kunnen Pogacar vandaag de dag nog nauwelijks vergeven dat hij op die historische dag de Tourzege van Roglic 'afpakte.'

Jaren later kwam het nooit meer tot een echte confrontatie tussen de twee. Gaandeweg nam Primoz Roglic een meer ondersteunende rol aan bij Jumbo-Visma, dat in Jonas Vingegaard een renner vond die Tadej Pogacar kon evenaren en zelfs verslaan. Ondertussen heeft Pogacar zijn carrière naar ongekende hoogten gebracht, wat het onderscheid tussen de periodes vóór en na de Tour van 2020 duidelijk maakt.

Een illustratie van de statistiekenwebsite ProCyclingStats laat het verloop van deze dominantie prachtig zien: het toont het moment waarop Roglic op zijn piek zat, het punt waarop de twee elkaar begonnen te evenaren, en de uiteindelijke verschuiving naar het ‘Pogacar-tijdperk’. Met de leeftijd in zijn voordeel lijkt het waarschijnlijk dat Pogacar zijn voorsprong op Roglic in de komende jaren alleen maar verder zal uitbreiden.

Een van de meest opvallende punten in de grafiek is de sterke stijging van de groene lijn in 2024, wat vooral te danken is aan Tadej Pogacars historische seizoen. In wat algemeen wordt gezien als het beste wielerseizoen ooit, steekt Pogacar met zijn prestaties ver boven iedereen uit - zelfs naast een Primoz Roglic op topniveau na diens overstap naar Red Bull - BORA - Hansgrohe.

De dominantie van Pogacar kwam niet alleen door overwinningen, maar vooral door de manier waarop hij vrijwel elke wedstrijd waar hij aan deelnam overtuigend naar zijn hand zette. Van maart tot oktober won hij in alle disciplines, inclusief Strade Bianche, Volta a Catalunya, Luik-Bastenaken-Luik, Giro d’Italia, Tour de France, het WK en de Ronde van Lombardije. In geen enkele van deze koersenwerd Pogacar serieus bedreigd, wat hem op indrukwekkende wijze onderscheidt van zijn concurrenten en zelfs van Roglic op diens absolute hoogtepunt.

Rekening houdend met hun prestaties en de invloed die ze op de wielersport hebben gehad, lijkt Tadej Pogacar inmiddels de carrière van Primoz Roglic te hebben overtroffen. Hij heeft zijn stempel op de wielergeschiedenis gedrukt en wordt vaak genoemd als een van de grootste renners aller tijden. Op slechts 26-jarige leeftijd lijkt er geen grens aan wat deze Sloveense renner nog kan bereiken. Toch verdient Roglic eveneens erkenning, hij baande immers de weg voor Pogacar en was de eerste Sloveen die een Grote Ronde op zijn naam schreef. Bovendien deelt hij momenteel het record voor Vuelta-zeges met Roberto Heras, en hij heeft nog tijd om zich daarin alleen aan de top te plaatsen.

We kunnen alleen maar genieten van deze twee fenomenen zo lang als het kan. Beiden hebben de wielerwereld op zijn kop gezet, wat ook duidelijk zichtbaar is in de toenemende aanwezigheid van Sloveense fans langs de weg, vooral tijdens de Giro d’Italia vanwege de geografische nabijheid. De Giro-organisatie investeert zelfs actief om delen van de koers door Slovenië te laten voeren, wat veel zegt over de invloed en impact die Pogacar en Roglic hebben binnen de wielersport.