De Giro d’Italia – traditioneel de eerste Grote Ronde van het seizoen – is dit jaar gestart in Albanië, dat voor het eerst in zijn geschiedenis gastheer is van een grote ronde. Na een aantal lastige openingsetappes en een route die zelfs deels over het mythische parcours van Strade Bianche voert, is het tijd voor etappe 5: een relatief korte rit, maar met een finale die op het lijf geschreven is van aanvallers én punchers.
De etappe voert het peloton terug richting het noordwesten, dieper het Italiaanse binnenland in, met aankomst in de sfeervolle stad Matera. De slotfase is typisch Giro: onvoorspelbaar, technisch en licht oplopend. Na een reeks korte, venijnige heuvels in het laatste wedstrijduur, kunnen we een waaier aan scenario’s verwachten.
Zowel sterke sprinters met inhoud als explosieve klassiekerspecialisten maken hier kans. Een late aanval zou zomaar kunnen standhouden, zeker als de grote sprintersteams hun grip verliezen in het geaccidenteerde slot. Maar ook een gereduceerde massasprint ligt binnen de mogelijkheden – mits de benen nog fris genoeg zijn na de klimmetjes.
Kortom, de organisatoren hebben opnieuw een etappe neergezet die bol staat van de mogelijkheden. Verwacht spektakel in de straten van Matera.
Ceglie Messapica - Matera, 151 kilometer
Na een explosieve start in Albanië en enkele verraderlijke ritten richting Zuid-Italië, staat de vijfde etappe van de Giro d’Italia 2025 te boek als een typische overgangsdag. Met slechts 151 kilometer is het een korte rit op papier, maar de finale richting Matera belooft spektakel, met een glooiend parcours dat uitnodigt tot aanvallen en tactisch koersen.
Het grootste deel van de dag zal relatief rustig verlopen. De eerste 120 kilometer bieden weinig reden tot ongerustheid voor het peloton – op papier tenminste. Maar richting het slot wordt het terrein aanzienlijk lastiger.
Montescaglioso als scherprechter
De finale wordt ingezet met de beklimming van Montescaglioso: 2,9 kilometer aan een stevige 8,3%. De top ligt op 28 kilometer van de finish en het is hier dat de eerste serieuze schiftingen verwacht worden. Ploegen met punchers of sterke klimmers zullen van deze klim gebruikmaken om het tempo op te voeren en de pure sprinters overboord te zetten.
Hoewel het terrein daarna nooit meer echt steil wordt, blijft het verraderlijk: een aaneenschakeling van hellende wegen, korte afdalingen en explosieve stroken die het lastig maken om opnieuw te groeperen. Het parcours richting Matera is allesbehalve vlak.
Heuvelachtig slot met punch en techniek
Met nog 12 kilometer te gaan wacht een lange klim van 5,6 kilometer aan gemiddeld 4,6%. Geen muur, maar wel genoeg om schade aan te richten – zeker in combinatie met de voorgaande inspanningen. Daarna volgt een technische afdaling buiten de stad, waarna het parcours opnieuw omhoog trekt over een meer onregelmatig en explosief wegdek.
De belangrijkste scherprechter dient zich aan met nog 1,9 kilometer te gaan: een helling van 700 meter aan 8%, met uitschieters tot 10%. Hier kunnen aanvallers hun kans grijpen en zullen veel renners op de limiet zitten. Een kleine afdaling leidt naar de laatste 1,2 kilometer, die opnieuw licht bergop gaan door de straten van Matera.
Conclusie: Punchers of overlevende sprinters?
De aankomst in Matera is bergop, maar niet extreem zwaar. De sprinters die de klimmetjes overleven maken hier een uitstekende kans, al moeten ze technisch vaardig zijn en nog over explosiviteit beschikken na een intens slotuur. Aanvallers en klassiekerspecialisten zullen echter ook ruiken aan een unieke kans om een rit te grijpen in deze onvoorspelbare Giro-etappe.
Favorieten? Denk aan renners als Michael Matthews, Biniam Girmay, Andrea Vendrame of een goed klimmende Olav Kooij. Maar onderschat de punchers niet: iemand als Magnus Cort of Ben Healy zou hier zomaar kunnen uithalen.
Het weer
Kaart Giro d'Italia 2025 etappe 5
Topfavoriet: Mads Pedersen
Het is haast een cliché aan het worden in deze Giro, maar
Mads Pedersen (Lidl–Trek) is dé man die deze etappe moet winnen. Zijn vermogen om zware finales te overleven in combinatie met een machtige sprint maakt hem dé referentie voor dit type parcours. Als zijn ploeg – met onder meer Giulio Ciccone en Mathias Vacek – het koersverloop kan controleren en de aanvallen neutraliseert, wordt het moeilijk om de Deen te verslaan.
De voornaamste uitdagers
Veel hangt af van het tempo op Montescaglioso. Wordt daar serieus doorgetrokken, dan zullen enkele sprinters – net als in etappe 1 en 3 – overboord gaan. In dat geval komen renners als Corbin Strong en Filippo Fiorelli bovendrijven: beide hebben een sterke sprint én het profiel om heuvels te verteren. Vooral Strong lijkt in uitstekende vorm en kan Pedersen op waarde uitdagen.
Als het tempo milder is, openen de deuren zich voor explosieve sprinters zoals Kaden Groves, Olav Kooij en Paul Magnier – stuk voor stuk snelheidsduivels die ook korte hellingen aankunnen. Orluis Aular bevindt zich qua profiel ergens tussen beiden in. Wout van Aert is een joker: zijn deelname aan de sprint zal afhangen van de benen die hij herwonnen heeft na een moeizame seizoensstart.
Outsiders en scenario-denkers
In het zog van de favorieten loeren renners op hun kans in de chaos van een onvoorspelbare finale. Denk aan Quinten Hermans, Edoardo Zambanini, Luca Mozzato, Stefano Oldani, Andrea Vendrame, Dorian Godon, Francesco Busatto, Rick Pluimers en Jon Barrenetxea – allen renners die kunnen verrassen als het peloton versplintert of de sprinters in de problemen komen.
En dan zijn er nog de aanvallers. Ritten met korte, steile slotklimmen lokken vaak een explosieve aanval uit. Namen als
Tom Pidcock, Diego Ulissi, Christian Scaroni, Paul Double en Felix Engelhardt zijn ideaal voor een late demarrage. Hun punch en timing kunnen het verschil maken in die laatste 2 kilometer.
De klassementsmannen: alert blijven
Hoewel dit geen etappe is waarin klassementsverschillen verwacht worden, zullen de klassementsrenners bij de pinken moeten blijven. De finale is technisch, smal en op momenten nerveus. Primoz Roglic en Juan Ayuso zullen niet snel aanvallen, maar moeten alert zijn om geen seconden te verliezen. Bij UAE Team Emirates heerst vertrouwen: Jay Vine won al een vergelijkbare aankomst in de Ronde van Romandië, en Isaac Del Toro verkeert in topvorm. Wie wel iets zou kunnen proberen, zijn explosieve renners als Romain Bardet of Richard Carapaz – mannen die het klassement willen opschudden en graag koers maken.
Voorspelling Giro d'Italia 2025 etappe 5: *** Mads Pedersen
** Kaden Groves, Olav Kooij, Paul Magnier, Corbin Strong
* Wout van Aert, Filippo Fiorelli, Orluis Aular, Andrea Vendrame, Tom Pidcock, Francesco Busatto, Diego Ulissi, Rick Pluimers, Primoz Roglic
Favoriet: Mads Pedersen
Hoe: Sprint tussen de overlevenden