DOPING | Frans farmaceutisch bedrijf ontwikkelt project dat zorgen baart bij wielerautoriteiten over mogelijk gebruik door renners

Volgens informatie van collega’s bij Il Corriere heeft een onderzoek in Frankrijk het licht gezet op een stof met potentieel medisch nut die ook de aandacht trekt in de dopingwereld. Het gaat om een alternatieve hemoglobine afkomstig van de zeeduizendpoot, ook wel zandworm genoemd, die in het menselijk lichaam als krachtige zuurstofdrager zou kunnen fungeren.

Dit heeft het Wereldantidopingagentschap (WADA) ertoe aangezet de zaak nauwlettend te volgen vanwege mogelijke dopingimplicaties. Er is vooralsnog geen verband met het wielrennen of andere sporten, maar autoriteiten maken zich zorgen en houden de stof logischerwijs onder toezicht.

Het project wordt ontwikkeld bij Hemarina, een biofarmaceutisch bedrijf in Morlaix aan de kust van Bretagne, Frankrijk. De onderneming is opgericht door universitaire onderzoekers en werkt al vijftien jaar bijna uitsluitend aan het analyseren en aanpassen van de hemoglobine van dit mariene organisme, gekweekt in grote bassins. Het verklaarde doel is een natuurlijk alternatief te bieden voor bepaalde standaardbehandelingen, vooral bij ernstige aandoeningen die een hoge weefseloxygenatie vereisen.

Volgens beschikbare studies zou deze hemoglobine, eenmaal aangepast aan het menselijke bloedvaatstelsel, een zuurstoftransportcapaciteit hebben tot veertig keer hoger dan de natuurlijke variant, zonder significante bijwerkingen. Dat maakt het een mogelijke bloedvervanger voor transfusies, met als extra voordeel dat het effectiever en beter beschikbaar is dan donorbloed. Hemarina heeft zes verschillende producten op deze technologie gepatenteerd, allemaal onderbouwd door uitgebreide wetenschappelijke literatuur.

Sportieve interesse in de stof stak de kop op na een interview van dr. Franck Zal, oprichter en CEO van Hemarina, in de Franse krant L’Équipe. Hij onthulde dat drie jaar geleden een zeer bekende renner van een WorldTour-ploeg om levering van het product vroeg. De hoofdreden zou de zeer korte halfwaardetijd zijn, waardoor de stof snel uit het lichaam verdwijnt.

Volgens het bedrijf zelf was dit geen op zichzelf staand geval. Hemarina zegt dat het onmiddellijk Oclaesp heeft ingelicht, de Franse politiedienst die is gespecialiseerd in de bestrijding van doping en gezondheidsdelicten. Oclaesp bevestigde een lopend onderzoek, maar heeft de uitkomst van de drie jaar geleden opgestarte procedure niet bekendgemaakt.

Het Wereldantidopingagentschap heeft verklaard dat de stof onder toezicht staat en rechtstreeks kan worden vastgesteld in tests, mits de analyse plaatsvindt tussen vier en acht uur na toediening. Dat is een zeer smalle tijdsvenster, wat detectie in een competitieve context bemoeilijkt.

Het gebruik zou ook kunnen doorschemeren in de biologische paspoorten van atleten. Er zijn echter geen recente gevallen van toprenners die zijn gesanctioneerd voor longitudinale afwijkingen die aan deze stof zijn gelinkt. Sommige onderzoekers wijzen erop dat wetenschappelijke studies aangeven dat deze hemoglobine het hematocriet niet zou veranderen, een van de sleutelparameters in modellen voor het biologisch paspoort. Dat wakkert de vrees aan dat nieuwe dopingpraktijken sneller evolueren dan de systemen die ze moeten opsporen.