"In de WorldTour is er maar één team dat een fulltime sportpsycholoog in dienst heeft" - Nederlandse renner verbaasd over gebrek aan aandacht voor mentale gezondheid

Hoewel wielrennen steeds professioneler wordt op het gebied van voeding, training en technologie, blijft de mentale kant opvallend achter. Dat stelt Martijn Tusveld, jarenlang prof bij Team Picnic PostNL, in gesprek met In de Leiderstrui. Volgens de 32-jarige Nederlander heeft momenteel slechts één WorldTour-ploeg een sportpsycholoog in vaste dienst.

“Het verbaast me hoe weinig aandacht er nog steeds voor is,” zegt Tusveld, die na zijn loopbaan werkt aan een studie sportpsychologie. “Teams investeren miljoenen in materiaal en voeding, maar als het gaat om mentale gezondheid, blijft het vaak bij goede bedoelingen.”

Tusveld reed van 2018 tot en met 2024 op het hoogste niveau, en sloot zijn actieve carrière af bij de BEAT Cycling Club, waar hij onderdeel uitmaakte van het continentale team. “Ik denk dat ik wel iets heb bijgedragen, ook al heb ik zelf geen punten gescoord,” vertelt hij. “Het team is grotendeels hetzelfde gebleven, en dat is ook een compliment voor de begeleiding: trainers, voedingsdeskundigen, een sportpsycholoog – dat hele plaatje.”

Volgens Tusveld is het verschil tussen een WorldTour-ploeg en een continentaal team niet alleen sportief, maar ook cultureel. “Kleinere ploegen zijn het vaak niet gewend om als team te rijden. Renners denken sneller individueel, maar juist samenwerking maakt je als ploeg sterker. Dat is iets wat we bij BEAT echt ontwikkeld hebben.”

Naast zijn sportieve rol liep Tusveld bij BEAT ook stage bij de sportpsycholoog van het team. “We hebben samen gewerkt aan het opzetten van mentale ondersteuning. Dat is iets wat ik in de toekomst graag wil blijven doen. Er is veel aandacht voor fysieke training en voeding, maar de mentale kant blijft onderontwikkeld.”

Hij ziet dat onderwerp langzaam meer erkenning krijgen, maar de praktijk blijft achter. “In de WorldTour is er maar één ploeg die een fulltime sportpsycholoog in dienst heeft: Lidl–Trek. Zij willen dat verder uitbreiden, en dat is een goed teken. De vraag is er, maar vaak wordt het nog extern geregeld. Ik denk dat het tijd wordt dat teams dit intern verankeren.”

In een sport waarin alles draait om kleine verbeteringen, vindt Tusveld het opvallend dat mentale gezondheid zo weinig aandacht krijgt. “Teams besteden miljoenen aan aerodynamica, maar niet aan mentale weerbaarheid. Terwijl dat het verschil kan maken tussen een renner die blokkeert en een die groeit.”

Een concreet voorbeeld ziet hij in het omgaan met angst en druk. “Angst om te vallen is iets wat nog steeds veel voorkomt. Maar daarover praten is lastig, want kwetsbaarheid past niet altijd in het beeld van de stoere prof. Toch ligt daar een enorme kans om prestaties én welzijn te verbeteren.”