"Ik had concrete zelfmoordgedachten" - Jens Dekker beëindigt professionele carrière na strijd met depressie

Jens Dekker stond in de jaren 2010 bekend als een van de grootste talenten in de cyclocross. Maar de harde realiteit van het leven als profrenner heeft zijn tol geëist. De Nederlandse renner probeerde vorig jaar een comeback te maken, maar na een strijd met blessures en een aanhoudende depressie heeft hij nu definitief besloten niet terug te keren op het hoogste niveau.

Begin 2023 kondigde Dekker zijn terugkeer naar het veldrijden aan. Voor de start van het seizoen sprak hij vol ambitie over zijn beste trainingsresultaten ooit. Hij boekte succes in Galicië met twee overwinningen en een tweede plaats achter Niels Vandeputte in de Heerderstrand Cross. Maar kort daarna liep hij een polsbreuk op door een valpartij tijdens de World Cup in Maasmechelen, waardoor zijn seizoen abrupt werd onderbroken.

Lees ook

Kogel is door de kerk: Q36.5 Pro Cycling Team legt Tom Pidcock voor drie jaar vast

"Vorig jaar speelde er vrij klassiek en vrij simpel een depressie bij mij", vertelt Dekker in een interview met Wielerflits. "Het is best lastig om uit te leggen hoe een depressie werkt. Dat is voor iedereen ook anders. Het kostte mij enorm veel moeite om mezelf op te laden, om elke keer diep te gaan en risico’s te nemen. Plots wilde het niet meer en toen klapte mijn wereld in elkaar. Bijna twintig jaar lang heb ik mezelf toegewijd aan topsport. Ik merkte ineens: ik wil dit niet meer. Het stopte ook ineens. Het was niet meer mogelijk om wedstrijden te rijden of om überhaupt op de fiets te stappen. Ik dacht op dat moment niet meer helder na."

Dekker maakte in december 2023 zijn comeback, maar ook toen kreeg hij te maken met psychologische tegenslagen. "Ik kreeg concrete zelfmoordgedachten tijdens een trainingsrit. Ik heb daarna nog een paar keer geprobeerd op de fiets te stappen, zelfs nog de Exact Cross in Essen gereden. Maar daar was ik er totaal niet bij met mijn hoofd. In die wedstrijd werd het me echt duidelijk dat het niet meer zou gaan. En toen kwam ik in een crisis."

Hij stopte opnieuw met wedstrijden en besefte uiteindelijk dat een terugkeer naar zijn topniveau niet haalbaar was. "Het is lastig om te zeggen wanneer ik mezelf weer optimaal zou voelen", vertelt Dekker. "Ik denk dat ik nooit meer mezelf kan zijn. Maar ik functioneer. Topsporter zijn is zo’n groot deel van mijn identiteit. Dat komt niet meer terug. Ik ben nu hard bezig om een normale werkweek aan te kunnen. Ik weet überhaupt niet of je ooit volledig kunt herstellen van een depressie. Hoe ik nu terugkijk op de periode van mijn comeback, met hoe ik daaruit ben gekomen? Ik denk dat het voor mezelf noodzakelijk was om het te doen. Voor mijn gevoel had ik toen geen andere optie."

Lees ook

Maxim van Gils bereikt akkoord met Red Bull - BORA - hansgrohe

Dekker erkent dat hij in cyclocrosswedstrijden nog steeds vooraan mee zou kunnen strijden, maar dat het te veel van zijn gezondheid vergt. "Fysiek had ik ook dit jaar in crossen als Heerderstrand mee kunnen doen om het podium. Ik heb er nu alleen wel vrede mee dat dit niet zo is. Ergens is het een beetje bevrijdend om te weten dat ik mijn talent niet hóef te gebruiken. Dat klinkt wellicht gek. Maar je kunt ergens heel goed in zijn en toch zeggen: ‘ik doe het niet’. Ik kan er nu ook over praten, omdat ik momenteel wel in een vrij veilige positie zit. Dit levert mij geen problemen op."

Ondanks zijn afscheid van het hoogste niveau blijft Dekker betrokken bij de sport. Hij coacht jonge renners en zet zich in om mentale gezondheid in de wielerwereld bespreekbaar te maken. "Ik wil dit bespreekbaar maken. Er zijn meer mensen die met depressies te maken hebben. Maar zij praten er waarschijnlijk niet over, want dat is niet zo makkelijk. Ik zou toch een beetje het taboe eraf willen halen. Ik vind dat we depressies meer mogen uitleggen, als dat kan natuurlijk. Als je er middenin zit, is dat heel moeilijk. Daarom is het belangrijk dat wanneer je het wél kunt zoals ik nu, dat je het dan doet. Ik hecht er waarde aan dat dit mogelijk is. Als het mezelf niet in de weg zit, vind ik het bijna verplicht om erover te praten."

Lees ook

"Eén rotte appel bederft de hele mand" - Jens Voigt begrijpt beslissing van INEOS om banden met Tom Pidcock te verbreken