Wat voorafging als een potentiële overgangsrit, ontpopte zich tot een waar slagveld in de strijd om het roze. Etappe 16 van de Giro d’Italia barstte open op een manier die weinigen zagen aankomen. De regen, de bergen en een reeks dramatische incidenten maakten van deze dag een kantelpunt in het algemeen klassement.
Primoz Roglic moest de strijd staken na een val in de afdaling van de eerste klim.
Juan Ayuso viel door het ijs op de Passo Santa Barbara en kon zijn klassementsambities definitief opbergen. En
Isaac Del Toro, tot dan toe verrassende leider in het klassement, bezweek op de slotklim onder de mokerslagen van
Richard Carapaz en Simon Yates. De roze trui bleef op zijn schouders – zij het nipt.
Tegelijkertijd vierde Astana Qazaqstan Team een glorieuze dag. Christian Scaroni keerde ogenschijnlijk terug naar zijn topvorm en soleerde met overmacht naar de overwinning.
Lorenzo Fortunato, eveneens in Astana-blauw, maakte het één-tweetje compleet.
De rit van 203 kilometer begon in erbarmelijke weersomstandigheden, die als een sluier over de Alpen trokken. Voor velen werd het een dag van overleven. Al vroeg ontstond een verbeten strijd om de vroege vlucht. Uiteindelijk wisten onder anderen Wout van Aert, Xabier Mikel Azparren, Josef Černý, Darren Rafferty, Lorenzo Germani en Jon Barrenetxea zich los te maken.
Voor de eerste klim kreeg deze kopgroep gezelschap van een grotere groep achtervolgers met onder anderen David Gaudu en Lorenzo Fortunato. Ze verzamelden snel een comfortabele voorsprong op het peloton.
Ondertussen werd INEOS Grenadiers geteisterd door pech: Thymen Arensman ging onderuit, kort daarop gevolgd door Joshua Tarling, die moest opgeven. Ook Egan Bernal ging tegen het asfalt, gelukkig zonder al te zware gevolgen. Het werd pas echt dramatisch toen Roglič in dezelfde afdaling als Carapaz onderuitging en de Giro moest verlaten.
Op de Passo Santa Barbara dreef EF Education-EasyPost het tempo op. Het bleek Ayuso fataal: de jonge Spanjaard viel terug en verloor alle aansluiting met de top van het klassement. Thymen Arensman kreeg het eveneens moeilijk. De aanvalslust van Tudor Pro Cycling bracht Michael Storer en Max Poole op het offensief, wat UAE Emirates dwong om voor Del Toro het tempo te controleren – een teken dat de nervositeit toenam.
Vooraan hielden zeven renners stand: Fortunato, Scaroni, Cepeda, Voisard, Leemreize, Bilbao en Moniquet. Met nog 11 kilometer te gaan plaatste Scaroni een machtige versnelling. Fortunato sloot kort daarna aan, maar de Astana-renners gaven niemand nog hoop.
Achter hen barstte de strijd om het klassement open. Simon Yates opende de debatten met nog 7,5 kilometer te gaan. Del Toro en Carapaz volgden, terwijl renners als Gee, Storer en Rubio achter hen de schade probeerden te beperken. Met nog 6 kilometer te gaan gooide Carapaz zijn kaarten op tafel. Del Toro had geen antwoord.
De jonge Mexicaan kraakte definitief onder het beulswerk van Yates en Carapaz. Met nog 3 kilometer tot de meet werd het roze een last in plaats van een trofee. Ondertussen bekroonde Scaroni zijn heroïsche dag met een prachtige solozege. Fortunato finishte vlak achter hem – het feest bij Astana kon niet op.
Carapaz deed de beste zaak in het klassement met een winst van zo'n 40 seconden op Yates en maar liefst 1 minuut en 35 seconden op Del Toro. De Giro is hertekend, de kaarten opnieuw geschud – en de bergen hebben hun tol geëist.
Een update over het algemene klassement volgt nog.